Een scheikunde les in de woestijn

Gepubliceerd op 23 augustus 2023 om 09:34

We vertrekken richting Visalia, de plek waar we een aantal dagen blijven. Visalia is een mooie uitvalsbasis om Sequoia en Kings Canyon NP te bezoeken. Nou ja, een uitvalsbasis voor als je als een Amerikaan denkt. De parken liggen namelijk echt niet om de hoek. Om daar te komen is het toch nog zo'n kleine anderhalf uur rijden. Maar voor we in Visalia aankomen moeten we weer over een lange snelweg dwars door de woestijn.

Frans en ik zijn het beiden zat om naar dat dorre landschap te kijken. Ik weet dat je soms toch zomaar iets interessants tegen kunt komen langs zo'n route. Wat dat zou kunnen zijn kon ik nu nog niet ontdekken. Dus ik kijk hoopvol op Google Maps om te zien of zij aangeven of er een bezienswaardigheid is op de CA-58 W.  Mijn oog valt op Borax Visitor Center. Dat ligt halverwege de route tussen Barstow en Mojave, precies op het stuk waar het landschap niets anders is dan een saaie woestijn. 

Ik zoek nieuwsgierig de website op en raak direct geïnteresseerd. De foto's van een open mijn met prachtig gevormde lagen, het museum en uitkijkpunt zien er uit alsof het een stop waard is. We gaan er maar even een kijkje nemen. 

Een stukje van het immense terrein waar je overal activiteiten ziet

Al direct bij aankomst worden we overweldigd door het immense terrein dat er bijna kunstzinnig uitziet. Daarnaast zie je overal activiteiten, fabriekshallen, pijpen, silo's en zo. We worden keurig gewezen naar een onverharde weg omhoog. Daar boven op een heuvel staat een groot gebouw dat ons uitnodigt naar binnen te gaan. Het is het museum en Visitor Center.

Geen idee wat te verwachten. Om eerlijk te zijn weten we ook niet wat borax is, anders dan wat we ooit in de scheikunde les hebben geleerd, dat het een element is met de afkorting B dat op de periodieke tabel voorkomt. We stappen naar binnen.

Ons oog valt direct op vitrines vol met voorwerpen die wij allemaal kennen en vaak ook zelf in huis hebben. Er staan maquettes, er hangen foto's van oude nieuwberichten, bekende mensen en filmscenes.

Een dame heet ons welkom. Ze legt uit dat het museum gratis is en dat we vrij kunnen rondlopen. Hebben we vragen dan kunnen we haar of een van de collega's roepen. Zij geven graag uitleg. 

Er is een filmzaal waar een korte documentaire van een kwartier wordt getoond. Ze raadt ons aan om die te bekijken. In die zaal kun je voor dat de film start en daarna vanuit de ramen het terrein zien. Maar, zegt ze erbij, je kunt het beter zien als je buiten iets verder naar boven loopt. Daar is een prachtig uitkijkpunt waar je een panoramisch beeld hebt op de mijn.

Het museum is echt interessant. Het is bizar te zien dat er zoveel voorwerpen zijn waar borax in wordt gebruikt zonder dat wij (laat ik hier even voor ons zelf spreken) van weten. Het wordt gebruikt in allerlei soorten schoonmaakmiddelen zoals waspoeder en zeep en in de farmaceutische industrie, in verf, isolatiematerialen, make-up, landbouwproducten en ga zo maar door. Je ziet de voorbeelden al lopend door het museum.

Er wordt op interactieve wijze uitgelegd hoe borax wordt gewonnen en dat wordt nog duidelijker na het zien van de documentaire. Deze wordt getoond op afroep, dus toen wij aangaven dat we die wel wilde zien werd de zaal geopend en kregen we een privé voorstelling. Dat schijnt niet gewoon te zijn, meestal zijn er veel andere bezoekers. Dat werd wel duidelijk later, toen er busladingen vol mensen arriveerden.
In de film zie je precies hoe het proces van het winnen van het mineraal tot het bereiken van de eindbestemming er aan toe gaat. 
Inmiddels heeft het een winnen van borax een lucratief bijproduct opgeleverd. Uit het restmateriaal wordt lithium gewonnen. Een grondstof waar we vandaag de dag niet meer zonder kunnen omdat daar batterijen van worden gemaakt. En wie kan nog zonder zijn telefoon of computer, om maar iets te noemen waar batterijen in zitten.

Nieuwsgierig geworden lopen we na afloop naar de ramen in de zaal. We zien immense vrachtwagens door het terrein rijden. Waar je kijkt is er activiteit, en dat op een zondag. We lopen via een winkeltje naar buiten maar niet voor we een gratis souvenir meekrijgen, verschillende stukjes borax op een kartonnen kaartje. En, zo vertelt men, buiten op het terrein ligt nog meer, dat kun je vrij meenemen. Voor ons is het kartonnetje meer dan genoeg. Het is leuk, maar wat moet je er verder mee.

Het kartonnetje met 4 stukjes borax dat je gratis meekrijgt.

Een bijzonder verhaal is hoe deze plek is geworden tot wat het nu is. Althans dit is ons verteld in het museum. Als je dit later googelt dan vind je hier niets over terug en dat is toch best bijzonder.
Een developer kocht eind negentiende eeuw dit stuk grond met de bedoeling een sanatorium te bouwen voor mensen met tuberculose. Hij ontdekte dat de grond een vreemde samenstelling had. Hij liet dit onderzoeken en daar kwam uit dat er borax in de grond zat. Hij vergat zijn eerdere nobele onderneming om een sanatorium te bouwen en zorgde ervoor dat de plek werd omgedoopt tot mijn. Zoveel lucratiever. 

De locatie werd in de loop der jaren, we praten eind 19de eeuw, begin 20ste eeuw,  steeds belangrijker en groter. In Death Valley mocht op een gegeven moment niet langer Borax worden verwerkt. Een samenwerking tussen de plekken ontstond. Men liet de materialen vandaar verschepen naar deze plek. Dit gebeurde door middel van een konvooi van 20 muilezels met karren erachter waar de borax op lag. Dit heeft niet heel lang geduurd maar heeft wel een enorme historische indruk achtergelaten. De zogenaamde Twenty Mule Teams zijn in Amerika een begrip.

De gigantische trucks die vandaag de dag worden gebruikt voor het vervoer van borax

Een kunstwerk die het Twenty Mule team weergeeft zoals dat vroeger werd gebruikt

We kijken nog even rond buiten het museum. Verwonderen ons over de enorme vrachtauto's die hier rondrijden en het bijzondere landschap dat het mijnen heeft gecreëerd. Een landschap dat heel begrijpelijk in een film als Star Wars is gebruikt, zoals we in het museum hebben geleerd.

Daarna moeten we weer door. Het was een leuke korte tussenstop in het verder zo doods uitziende landschap. Een die we echt aanraden mocht je in de buurt zijn. 
(Informatie: Borax Visitor Center)

De weg blijft hierna nog even saai maar na Mojave verandert het landschap in heuvelachtig gebied. Gevarieerd en langzaam  steeds groener. Tot het na Bakersfield verandert in vlak, bijna Nederlands uitziend landschap, met allemaal boomgaarden. Dat blijft zo tot we bij onze camping aankomen waar we tevreden neerstrijken op een heerlijk plekje.